Terapie
Rodzaje terapii
W zależności od danego przypadku stosuje się wiele form terapii, kilka z nich opisaliśmy poniżej:
Od lutego 2006 roku prowadzone są w Ośrodku zajęcia na bazie metody EEG Biofeedback oparte o diagnostykę EEG. Metoda jest używana w USA od ponad 60 lat, natomiast w Polsce od 2000 r. Jest to metoda niezwykła – mózg uczy się produkować prawidłowe fale mózgowe. A te przecież odpowiadają za naszą koncentrację, możliwości, samopoczucie, stres, ale też stany drażliwości i nadpobudliwości. Jest to metoda bezpieczna – jak każde uczenie się mózgu nie ma żadnych działań ubocznych. Jest to metoda cyfrowa- po każdym zabiegu możesz zobaczyć cyfrowy wynik- jak pracuje mózg pacjenta, jak polepsza się z zabiegu na zabieg. Jest to metoda skuteczna – jej skuteczność porównywalna jest do RITALINY psychotropu, ale bez żadnych działań ubocznych. Jest to metoda dla dzieci nadpobudliwych od wielu lat stosowana jako profilaktyka problemów z zachowaniem się w przedszkolu i w szkole.
Integracja sensoryczna to zdolność do odczuwania, rozumienia i organizowania informacji dostarczanych przez zmysły z otoczenia. Są to informacje wzrokowe, słuchowe, węchowe, smakowe, dotykowe, czucia głębokiego – pochodzące z mięśni oraz informacje z ośrodka równowagi. Nasze zmysły odbierają bodźce ze środowiska i przekazują je do mózgu. Mózg organizuje je, przetwarza i pozwala prawidłowo na nie reagować. Integracja sensoryczna wpływa na rozwój dziecka, zdolność do nauki oraz samoocenę.
Gdy niektóre elementy integracji sensorycznej nie funkcjonują prawidłowo może się to przejawiać różnego rodzaju problemami np. z przyswajaniem wiedzy, koncentracją uwagi, zbyt niskim lub zbyt wysokim poziomem aktywności, samooceną lub zachowaniem. Dzieci takie mogą mieć zbyt dużą lub zbyt małą wrażliwość na bodźce. Dzieci nadwrażliwe często drażnią głośne dźwięki, ostre kolory lub światło, nie lubią niektórych ubrań lub konsystencji jedzenia. Dzieci podwrażliwe przeciwnie – poszukują dodatkowych wrażeń, dostarczają ich sobie w różny sposób – wzmożoną ruchliwością, hałasowaniem, nadaktywnością. Są to tylko niektóre z objawów zaburzeń integracji sensorycznej, gdyż jest ich bardzo wiele i są one różnorodne
Terapia integracji sensorycznej pomaga dziecku przetwarzać bodźce zmysłowe tak, by stanowiły zgraną całość. Systematyczne zajęcia poprawiają spostrzeganie, uczenie się, koncentrację, pewność siebie. Dziecko uczy się lepiej planować, organizować i przeprowadzać swoje działania. Terapia integracji sensorycznej ma postać „naukowej zabawy”, w której dziecko chętnie uczestniczy i ma przekonanie, że kreuje zajęcia wspólnie z terapeutą, Podczas terapii dziecko nie uczy się konkretnych umiejętności, lecz poprawiając integrację sensoryczną wzmacnia procesy nerwowe, leżące u podstaw tych umiejętności. Zajęcia odbywają się w specjalnie wyposażonej do tego celu sali.
Główne cele zajęć z udziałem psa jest rozwijanie sfery umysłowej dziecka, wpływając na koncentrację uwagi, rozwój mowy i funkcji poznawczych, pobudzanie zmysłu wzroku, słuchu, dotyku i węchu. Dziecko biorące udział w zajęciach uczy się określania związków przyczynowo-skutkowych, rozpoznawania kolorów i kształtów, różnic i podobieństw.
Dzięki uczestnictwu w zajęciach dziecko:
• zwiększy aktywność i sprawność ruchową,
• nabywa umiejętność nawiązywania kontaktu z rówieśnikami,
• uczy się okazywać emocje,
• nabywa umiejętność wydłużenia czasu koncentracji uwagi,
• zwiększy swoje poczucie odpowiedzialności i samodzielności,
• przełamie lęk przed zwierzętami,
• uczy się empatii i wrażliwości,
• nauczy się bezpiecznego kontaktu z psem.
W ośrodku prowadzona jest terapia logopedyczna dla dzieci z zaburzeniami mowy , wadami artykulacyjnymi i zaburzeniami komunikacji o różnym podłożu etymologicznym powstania tych zaburzeń.
Celem terapii jest przede wszystkim umożliwienie dziecku kontaktu z otoczeniem, usprawnianie komunikacji werbalnej dziecka w kontaktach z ludźmi oraz opanowanie zasobu słownictwa niezbędnego do życia i funkcjonowania w społeczeństwie .
Obejmuje ona wypracowanie nawyków związanych z samym mówieniem:
– prawidłowy oddech
– przełykanie śliny
– zamykanie ust
– patrzenie na rozmówcę
– formułowanie pytań, próśb, poleceń
– sygnalizowanie własnych potrzeb, życzeń
– nawiązywanie i prowadzenie rozmowy.
a także:
– ćwiczenia usprawniające narządy mowy,
– ćwiczenia pamięci słuchowej i słuchu fonematycznego,
– bogacenie słownika biernego i czynnego,
– ćwiczenia głosek(w izolacji, sylabach, wyrazach i zdaniach)
Zajęcia logopedyczne prowadzone są indywidualnie i obejmują ćwiczenia dostosowane do rodzaju i stopnia zaburzeń.
Ręka, jako wyspecjalizowany narząd, odpowiedzialna jest w naszym ciele za wiele poważnych funkcji. Jej doskonałość polega na tym, że służy nam jako silne narzędzie do popychania, podnoszenia ciężarów, siłowania się, a jednocześnie potrafi wykonywać bardzo precyzyjne i skomplikowane ruchy takie jak szycie czy pisanie.
Terapia Ręki są to wszelkie zabawy, ćwiczenia , zadania oraz masaże mające właśnie na celu usprawnienia tzw. małej motoryki, czyli nic innego jak precyzyjności ruchów dłoni i palców .Na zajęciach dostarcza się wrażeń dotykowych przez co dziecko nabiera umiejętności rozróżniania różnych struktur, kształtów. Doskonali się czynności samoobsługowe, sprawności manipulacyjne czy umiejętności chwytu różnych przedmiotów np. narzędzia pisarskiego, malarskiego.
GŁÓWNE CELE W SKRÓCIE :
– nauka poprawnego pisania
– wspomaganie precyzyjnych ruchów rąk
– poprawę umiejętności chwytu
– wyuczenie zdolności skupienia uwagi, patrzenia
– wzmacnianie koncentracji
– poprawę koordynacji wzrokowo-ruchowej
Dla każdego dziecka tworzony jest indywidualny program , który jest dostosowany do możliwości rozwojowych dziecka.
Korekcja, czyli inaczej poprawianie, usprawnianie czy ćwiczenie, dokonuje się z pomocą ćwiczeń specjalnie dobranych do indywidualnych potrzeb ucznia.
Kompensacja – polega na wskazywaniu i doskonaleniu tych funkcji, które są dobrze rozwinięte, a co za tym idzie, uświadamiania uczniowi, jak poradzić sobie z problemami wykorzystując swoje mocne strony.
Celem nadrzędnym zajęć korekcyjno- kompensacyjnych jest stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju umysłowego, psychicznego i społecznego dzieciom z trudnościami rozwoju na miarę ich możliwości.
Do najważniejszych szczegółowych celów pracy korekcyjno – kompensacyjnej zaliczamy:
– wszechstronne ćwiczenie zaburzonych funkcji analizatora wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno-ruchowego.
– rozbudzanie wiary we własne możliwości i motywacji do pracy nad wyrównywaniem braków.
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne nie przypominają lekcji, nie ma ocen, rywalizacji, współzawodnictwa. Najczęściej są to zajęcia indywidualne, a tempo pracy dostosowuje się do możliwości dziecka.
Celem terapii jest poprawa uwagi słuchowej i lateralizacji słuchowej uczniów z problemami szkolnymi, zaburzeniami komunikacji językowej, zaburzeniami koncentracji uwagi, spostrzegania oraz brakiem kontroli emocji i nadpobudliwością psychoruchową.Polega ona na słuchaniu odpowiednio przygotowanego materiału dźwiękowego przez specjalne słuchawki, gdzie dźwięki podawane są drogą powietrzną oraz kostną, co spełnia nie tylko funkcję informacyjną, lecz również stanowi „energetyczny pokarm” dla mózgu.
Efekty terapii:
1. polepszenie koordynacji ruchowej,
2. lepsze radzenie sobie z emocjami,
3. zmniejszenie poziomu stresu,
4. zwiększenie koncentracji,
5. lepsze zapamiętywanie,
6. zmniejszenie liczby popełnianych błędów ortograficznych,
7. zwiększenie sprawności komunikowania się,
8. skuteczniejsza nauka języków obcych,
9. lepsze wykorzystywanie posiadanego potencjału uczniów (kreatywność)
Metoda ta opiera się na ćwiczeniach-zabawie-relacjach z drugą osobą. Cechą charakterystyczną metody jest rozwijanie przez ruch: świadomości własnego ciała i usprawniania ruchowego, świadomości przestrzeni i działania w niej oraz dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywania z nimi kontaktu. Udział w zajęciach wpływa korzystnie na rozwój emocjonalny, społeczny, poznawczy, ruchowy dziecka.
Celem tej metody jest doświadczenie:
• Ruchu,
• Kontaktu emocjonalnego,
• Kontaktu fizycznego,
• Kontaktu społecznego,
• Poznanie własnego ciała.
Stosując tą metodę rozwijamy u dzieci:
• poczucie bezpieczeństwa, zaufania do siebie i partnera,
• umiejętność nawiązywania kontaktów,
• świadomość własnego ciała, umiejętność rozróżniania części ciała
• orientację w czasie i przestrzeni w środowisku zewnętrznym,
• pewność siebie w poruszaniu się w przestrzeni,
• kształtowanie obrazu samego siebie,
• rozumienie emocji, opanowywania ich,
• doskonalenie płynności ruchów.
• własną inwencję, pewność siebie, inicjatywę,
• koncentrację uwagi, sposób komunikowania się,
• umiejętność odpoczynku,
• spontaniczność ruchu i zachowań,
• sprawność ruchową, wyobraźni, pojęć,
• umiejętność rozluźniania się po okresie napięcia i koncentracji.
Sala Doświadczania Świata to specjalnie wyodrębnione pomieszczenie z ograniczonym dopływem światła dziennego, wyposażone w różnorodne urządzenia stymulujące rozwój zmysłów – dotyku, wzroku, słuchu, równowagi, węchu i smaku. Zgromadzone w niej urządzenia dostarczają naszym podopiecznym różnego rodzaju bodźców, których są pozbawieni w życiu codziennym lub mają problemy z ich odpowiednim wyodrębnieniem. Sala umożliwia im lepsze poznawanie i doświadczanie świata, ułatwia odbiór i interpretację bodźców pochodzących z otoczenia, a także zapewnia odprężenie, wyciszenie i wypoczynek.
Terapia w sali, poprzez indywidualnie dostosowaną stymulację i aktywizację wybranego zmysłu, umożliwia znalezienie nowej drogi dotarcia do dziecka, którego zaburzenia utrudniają prawidłową komunikację i podjęcie aktywności. W przeciwieństwie do wielu sytuacji życia codziennego, które zakładają od dziecka dostosowywanie się, w Sali Doświadczania Świata stworzone jest takie otoczenie, które jest dopasowane do niego.Sala ta ma również za zadanie zapewnić komfort psychofizyczny i bezpieczeństwo, wprowadzić w stan relaksacji, odprężenia i wyciszenia, zachęcić do nawiązywania kontaktu i współdziałania z drugą osobą, pomagać w pokonywaniu lęku. Zajęcia w Sali Doświadczania Świata
Głównym celem terapii jest doświadczanie świata zmysłami wzroku, dotyku, słuchu i węchu oraz odprężenie, relaks i wyciszenie. Istotnym celem jest praca nad aktywacją percepcji, budowanie poczucia radości, bezpieczeństwa, a co za tym idzie wzajemnego zaufania i komunikacji poprzez dostarczanie określonej ilościowych i jakościowych bodźców sensorycznych pobudzających zmysły do działania. Jest to nauka życia przez życie, to celowe kształtowanie bodźców w celu wywołania zaplanowanych wrażeń i uczuć. Sala Doświadczania Świata jest miejscem zabawy rekreacyjnej i wielozmysłowej dla osób niepełnosprawnych. Zapewnia im odprężenie i stymulację za pomocą dotyku, koloru, zapachu, światła i dźwięku. Oddziałuje pozytywnie na niepełnosprawności zmysłowe, fizyczne i poznawcze oraz umożliwia stymulację lub odprężenie. Pozwala na chłonięcie, badanie i kontrolowane szerokiego zakresu bodźców zmysłowych w przystępnym otoczeniu. Zwiększa poczucie zaufania i odprężenie, dając możliwość cieszenia się doznaniami zmysłowymi. W bezpiecznym, wygodnym i pięknym otoczeniu podstawowe zmysły są pobudzane łagodnymi wibracjami, muzyką, efektami świetlnymi. Pozytywne działania przenoszą się na inne sytuacje życiowe i w konsekwencji stymulacja i interakcja prowadzą do poprawy komunikacji. Każdy potrzebuje odprężenia i uczucia przyjemności – także ludzie z zaburzeniami.
Socjoterapia – forma pomocy psychologiczno- pedagogicznej Tą formą terapii objęci są uczniowie:
• popadających w częste kłótnie z rówieśnikami i dorosłymi,
• stosującej przemoc fizyczną i psychiczną,
• wdających się w bójki, dokonujących kradzieży i zniszczeń mienia,
• mających trudności z opanowaniem emocji,
• mający problemy z komunikacją interpersonalną,
• którzy mają konflikt z prawem, bądź często obracają się w towarzystwie osób notowanych,
• którzy należą do grona osób nieśmiałych, z trudnościami adaptacyjnymi i z obniżonym poczuciem własnej wartości,
• którzy są zagrożeni ogólnie rozumianym niedostosowaniem społecznym.
Celem spotkań terapeutycznych jest:
• stworzenie uczestnikom warunków do zaistnienia procesu korekcji swojego postępowania,
• przebudowa negatywnych sądów poznawczych o sobie i innych,
• wypróbowanie nowych efektywnych wzorców zachowań,
• możliwość rozładowania negatywnych emocji,
• integracja z zespołem klasowym,
• poznanie sposobów na poradzenie sobie z sytuacjami problemowymi.
Przykładowe formy i metody pracy : bajkoterapia, elementy muzykoterapii, filmoterapia, drama i techniki teatralne, elementy arteterapii, choreoterapii, techniki zabawy grupowej, dialog terapeutyczny i inne.
Miejsce spotkań:Gabinet socjoterapii – II piętro, sala nr 22/ SOSW
W naszym ośrodku terapia ruchem ma na celu wdrażanie dzieci do różnorakiej aktywności ruchowej poprzez zabawy z przyborami i przyrządami gimnastycznymi, zabawy przy muzyce – elementy tańca, ćwiczenia relaksacyjne i korekcyjne, które dostosowywane są do wieku i możliwości dzieci.
Poprzez ruch, taniec dziecko poznaje otaczający go świat różnymi zmysłami. Pozwala mu to odkrywać własne możliwości psychoruchowe i emocjonalne, integruje się ono z otoczeniem oraz wywołuje chęć podejmowania własnej inicjatywy. Wiąże się to z jego rozwojem intelektualnym.
Ruch wpływa na poprawę funkcjonowania wielu zmysłów: równowagi, dotyku, wzroku, propriocepcji czyli czucia głębokiego. Oprócz tego kształtuje osobowość dziecka.
Dostarczanie dzieciom aktywności ruchowej, możliwie jak najczęściej jest więc bardzo istotnym elementem ich wszechstronnego rozwoju.
Terapia przez sztuki plastyczne.
Po co?
Bo sztuka ma moc!
I ten co maluje i ten co ogląda zaznaje jej terapeutycznej mocy, która przejawia się w uwalnianiu emocji, w pozbywaniu się lęku, w otwieraniu się na otaczający nas świat.
Malowanie, lepienie itp. to oprócz działań artystycznych to również trening naszego ciała. Ćwiczymy dłonie, palce, i ich motorykę. Ćwiczymy spostrzegawczość, zapamiętywanie, dostarczamy bodźców wzrokowych.
Lecznicza moc arteterapii wykorzystywana jest w pracy z dziećmi w przedszkolu i w szkole. Na zajęciach indywidualnych i grupowych.
Sprawdza się w niwelowaniu zachowań agresywnych, w pracy z dziećmi z nadpobudliwością ruchową i z dzieckiem nieśmiałym..
Podczas tworzenia pracy plastycznej nie jest najważniejsze to, w jakim czasie czy z jakim efektem dziecko ją ukończy, lecz to, aby dziecko z coraz większą ochotą sięgało po farby, kredki, materiały przyrodnicze i aby przy ich użyciu przelewało na karton swoje myśli, pragnienia, emocje. Aby siadając przy terapeucie do kolejnej pracy nie myślało, czy się uda, czy potrafię, ale z zapałem zabierało się do tworzenia swojego dzieła.
Emocje, przeżycia, myśli, czasem bardzo trudno każdemu z nas wyrazić słowami to co przeżywamy , czego pragniemy. Dla osób z autyzmem jest to często niemożliwe. Arteterapia daje im możliwość wyrażenia siebie, kontaktu ze światem za pomocą tworzonych prac. Daje możliwość wyrażenia swoich negatywnych i pozytywnych emocji przez taniec, ruch, muzykę, ekspresję plastyczną .
Hortiterapia (terapia ogrodnicza) w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym nie jest nowością, gdyż w ciągu wielu lat realizowane były różne zajęcia zawierające w sobie elementy hortiterapii. Ze względu na piękne i bardzo atrakcyjne pod względem przyrodniczym otoczenie szkoły, nasi uczniowie na wszystkich etapach edukacyjnych brali udział w zajęciach, akcjach i konkursach, w których głównym polem działania był właśnie ogród i zielone otoczenie szkoły. Obserwacja dzieci i młodzieży podczas tych zajęć zaowocowała opracowaniem „Programu zajęć dodatkowych z elementami hortiterapii”. Z programu w swojej pracy mogą korzystać wszyscy nauczyciele dostosowując zaproponowane scenariusze zajęć do swojej tematyki oraz do indywidualnych możliwości i zainteresowań uczniów.
Od roku szkolnego 2018/2019 hortiterapia została włączona do oferty zajęć rewalidacyjnych jako metoda wspomagająca procesy edukacji, rehabilitacji i terapii.
„Forma psychoterapii, która wykorzystuje muzykę i jej elementy jako środki stymulacji, strukturalizacji oraz ekspresji emocjonalnej i komunikacji niewerbalnej w procesie diagnozy, leczenia i rozwoju osobowości człowieka” – tak obecnie definiowana jest muzykoterapia.
Działaniami muzykoterapii można objąć wiele różnych grup odbiorców – od kobiet w ciąży, dzieci niepełnosprawnych intelektualnie, niedostosowanych społecznie, będących w konflikcie z prawem, osób uzależnionych, z problemami kardiologicznymi, nowotworem, neurologiczną dysfunkcją, chorobą psychiczną, po walczących z demencją ludzi starszych.
Muzykoterapia wyodrębniła się najwcześniej (wcześniej niż inne metody arteterapii) a dzisiaj ma najbardziej zorganizowany charakter.
Formy „leczenia” muzyką są bardzo różnorodne. Sesja terapeutyczna może być bierna i aktywna, indywidualna i grupowa (od 6 do 12 osób), skupiająca się tylko na muzyce, bądź łącząca muzykę z inną dziedziną, np. z tańcem. Muzykoterapia indywidualna dzieli się na powierzchniową (objawową, oddziaływanie ogólne, charakter podtrzymujący) lub bezpośrednią (głęboką, łączoną z innymi technikami terapii). Warto także podkreślić fakt, że muzyka w muzykoterapii pełnić może różne role – centralne i peryferyjne. Mamy do czynienia z muzyką jako terapią i muzyką w terapii. Jednak w obu przypadkach jest ona medium, narzędziem. Samodzielnie niemal nigdy nie jest w stanie wywołać tych samych efektów, jakie przynieść może w dobrze zaplanowanym procesie muzykoterapeutycznym. Wyróżniamy dwa, historycznie już utrwalone, prototypy seansów muzykoterapeutycznych: muzykę oczyszczającą (katharsis) i muzykę uspokajającą. Forma muzykoterapii może być ukierunkowana (muzykoterapia dyrektywna) lub nieukierunkowana (niedyrektywna)
Składniki, na które należy zwrócić uwagę w muzykoterapii. Każdy z wymienionych elementów jest równie ważny, i o każdy z nich należy zadbać w takim samym stopniu.
– terapeuta – osoba, która ma pomóc drugiej osobie, kierująca się w swojej pracy zasadami i o odpowiednich cechach osobowościowych. Nie musi być muzykiem uznanym przez świat ale nie może być tylko przeciętnym odbiorcą muzyki
– uczestnik terapii – osoba wymagająca pomocy w codziennym funkcjonowaniu, które jest utrudnione na skutek osobistych problemów zdrowotnych, psychicznych czy społecznych
– miejsce spotkań terapeutycznych – bezpieczne, o charakterze zawodowym, w którym uczestnik doświadczy pożądanej zmiany
– relacja -zachodząca pomiędzy terapeutą a uczestnikiem zajęć, relacja rodzi nadzieję na poprawę stanu potrzebującej pomocy osoby, przybiera postać, rozłożonych w czasie i będących serią, spotkań
– metoda – mniej lub bardziej określona umiejętność postępowania, istnieje wiele metod opracowanych przez innych, gotowych do wykorzystania
– czas – umówiony, dość stały, spotkania (sesje terapeutyczne) w równych odstępach czasu
Wśród obszernego zakresu form oddziaływania terapeutycznego, M. Kierył wymienia następujące cele muzykoterapii:
– uzyskanie postawy korespondencyjnej między ciałem a muzyką
– poprawę komunikacji, integracji grupy, integrację rodziny, integrację zdrowych i chorych
– synchronizację funkcji ustroju pod wpływem odczucia wyzwolonego przez muzykę rytmu wewnętrznego
– uwrażliwienie kulturowe; poszerzenie zainteresowań muzycznych wzbogacone innymi formami sztuki, umuzykalnienie na poziomie podstawowym
– nauczenie wspomaganych muzyką form rekreacji – zarówno aktywności jak i relaksu
– stymulację rozwoju psychoruchowego
– zmianę nieprawidłowych zachowań psychofizycznych: poprawę wydolności oddechowo – krążeniowej, wzrost siły mięśniowej, redukcję zmęczenia, zachęcenie do ruchu
– potwierdzenie lub korektę diagnozy
– rozwijanie wrażliwości estetycznej
Integracja bilateralna to koordynacja i współpraca obu stron ciała w ruchu, która ma zadanie doskonalenie współpracy obu półkul mózgowych. Umożliwia wykonywanie ćwiczeń przez jedną stronę ciała, niezależnie od ruchów drugiej oraz zdolność koordynacji obu części podczas wykonywania wielu sekwencji ruchu. Celem jest, w zależności od potrzeb, stymulowanie lub hamowanie układu motorycznego i sensorycznego.
Dzięki ćwiczeniom integracji bilateralnej poprawia się:
świadomość ciała, schemat ciała
równowaga statyczna i dynamiczna
kontrola postawy
współpraca między półkulami mózgu
współpraca ciała w obrębie góra – dół, prawo – lewo, przód – tył
poczucie kierunku
pamięć sekwencyjna i planowanie ruchu
automatyzacja ruchów
daje możliwość wielozadaniowości
działanie funkcji fizycznych, umiejętności poznawczych, percepcji, uwagi i pamięci
pewność siebie, poczucie własnej wartości i motywacji.
Dzięki naszym terapią poprawia się:
- Pewność siebie
- Poczucie własnej wartości
- Pamięć sekwencyjna i planowanie ruchu
- Kontrola postawy
- Równowaga statyczna i dynamiczna
- Świadomość ciała i schemat ciała
- Współpraca między półkulami mózgu
- Działanie funkcji fizycznych i umiejętności poznawczych
Masz pytania?
Skontaktuj się z nami